ผลงานที่ได้รับรางวัล UNPSA 2017 (พ.ศ 2560)

สาขา 1: การเข้าถึงผู้ยากไร้และผู้ด้อยโอกาสโดยการส่งเสริมการให้บริการและการมีส่วนร่วม (Reaching the Poorest and Most Vulnerable through Inclusive Services and Participation)

รางวัลชนะเลิศอันดับ 1

India

Initiative: Kanyashree Prakalpa (KP)

Institution: Government of West Bengal

ในแต่ละวันเยาวชนกว่า 41,000 คนทั่วโลกได้รับผลกระทบจากการแต่งงานในเยาวชน โครงการนี้ มีจุดมุ่งหมายเพื่อยกระดับสถานะของเยาวชนหญิง จากการถูกเอารัดเอาเปรียบจากครอบครัวทางตะวันตกของเบนกาล ประเทศอินเดีย ด้วยการมอบทุน 2 ประเภทได้แก่ มอบทุนการศึกษาประจําปี ให้แก่เยาวชนหญิงอายุระหว่าง13 – 18 ปี และมอบทุน 1 ครั้งให้แก่เยาวชนหญิงที่มาอายุ 18 ปี โดยมีเงื่อนไขว่าเยาวชนกลุ่มนี้จะต้องอยู่ในระบบการศึกษา และยังไม่แต่งงาน อีกทั้งจะต้องมาจากครอบครัวที่มีรายได้ไม่เกิน1,200,000 รูปี โดยทุนนี้คิดเป็นจํานวนเงิน 750 รูปีต่อคนต่อปีด้วยแนวคิดเกี่ยวกับการเพิ่มโอกาสทางการศึกษา จะช่วยป้องกันการแต่งงานในเยาวชน ในขณะเดียวกัน การที่ภาครัฐให้การสนับสนุน และสื่อสารเพื่อปรับพฤติกรรมทางสังคม โครงการนี้ ยังช่วยสนับสนุนสังคมที่เยาวชนหญิงอาศัยอยู่ เพื่อให้เยาวชนหญิงสามารถแสดงศักยภาพและสามารถกําหนดชีวิตของตนเองได้

Argentina

Initiative : Jardines Municipales de la ciudad de Santa Fe

Institution : Municipalidad de la ciudad Santa Fe

ตั้งแต่ปี 2011 การเข้าถึงการศึกษาปฐมวัยของชาวเมืองซานตาเฟมีอายุระหว่าง 45 วัน – 3 ปี โดยโรงเรียนเปิดสอน จะเป็นโรงเรียนเอกชนในตัวเมือง ทําให้ครอบครัวส่วนใหญ่ ไม่สามารถส่งบุตรหลานเข้าศึกษาได้ เนื่องจากข้อจํากัดทางการเงิน และเมื่อเทียบกับสถิติปี 2010 มีเพียงร้อยละ 12 ที่เยาวชนอายุน้อยกว่า 4 ปี เข้าศึกษาในระบบการศึกษาปฐมวัยนี้ โครงการนี้ริเริ่มจากการจัดระบบการศึกษาปฐมวัยของเทศบาลเมือง (SMEI) โดยมีกลไก และรูปแบบการดําเนินการร่วมกันระหว่างจังหวัด และองค์กรทางสังคมเพื่อพัฒนาการศึกษาปฐมวัยให้มีคุณภาพ ปัจจุบันมีโรงเรียนในสังกัดของเทศบาล จํานวน 16 แห่ง ดําเนินการในพื้นที่ต่างๆ เพื่อสร้างโอกาสทางการศึกษาให้แก่เด็กที่อยู่ห่างไกล

United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland (UK)

Initiative: Senior Citizen Liaison Team (SCLT)

Institution: Avon and Somerset Constabulary

คณะผู้ประสานงานผู้สูงอายุ (Senior Citizen Liaison Team หรือSCLT) ก่อตั้งขึ้นเพื่อป้องกันและแก้ไขปัญหาการถูกฉ้อโกงของผู้สูงอายุ จากผลการศึกษาของสหราชอาณาจักร พบว่า ร้อยละ 53 ของกลุ่มตัวอย่าง (อายุ 65 ปีขึ้นไป) เคยเป็นเหยื่อของการฉ้อโกง หรือไม่ก็เคยเป็นเป้าหมายของการถูกฉ้อโกง คณะทํางานนี้เป็นอาสาสมัคร ที่มีหน้าที่ในการปกป้องผู้สูงอายุจากการถูกรุกรานทางการเงิน จากกลยุทธการทํางานดังกล่าว ทําให้ปัจจุบันสามารถลดอัตราการถูกฉ้อโกงได้ถึงร้อยละ 56

รางวัลชนะเลิศอันดับ 2

Botswana

Initiative: Social Upliftment through Waste Management

Institution: Ghanzi District Council, Ministry of Local Government and Rural Development, Botswana Public Service

จากการที่ประชากรในเขตกานซีของประเทศบอตสวานา มีน้อยและมีการกระจายตัว ส่งผลให้ขาดแคลนทรัพยากรต่างๆ ส่งผลต่อการพัฒ นาอย่างจํากัด และมีอัตราการว่างงานสูง ปัญหาที่เกิดขึ้นซ้ำแล้วซ้ำอีก คือ ขยะมูลฝอยจํานวนมหาศาล ที่ส่งผลต่อสุขภาพและคุณภาพชีวิตของผู้อยู่อาศัย ด้วยเหตุนี้ จึงทําให้เกิดกลไกลการบริหารจัดการปัญหาขยะมูลฝอยและการว่างงานของคนในชุมชน ด้วยการจ้างคนในชุมชน ขนย้ายขยะโดยใช้ลาล้อเลื่อน ซึ่งโครงการนี้นอกจากจะสร้างรายได้ให้แก่คนในชุมชนแล้ว ยังเป็นการปรับปรุงสภาพแวดล้อมให้ดีขึ้นด้วย นอกจากนี้ยังเป็นการลดค่าใช้จ่ายภาครัฐในการจัดเก็บขยะมูลฝอย อีกทั้งยังเป็นการสร้างเครือข่ายความปลอดภัยให้แก่คนในชุมชน และพัฒนาคุณภาพความเป็นอยู่ให้ได้มาตรฐาน

สาขา 2: การเสริมสร้างความโปร่งใส ความรับผิดชอบ และการบูรณาการในการให้บริการสาธารณะ (Promoting Transparency, Accountability and Integrity in Public Services)

Colombia

Initiative: School Comptrollership

Institution: Contralora General de Medelln 

           ตั้งแต่ปี 2008 กรมบัญชีกลางแห่งเมืองเมเดลลิน ได้ดำเนินการสอนและฝึกอบรมเกี่ยวกับการควบคุมทางสังคม (Social control) ให้โรงเรียนเทศบาลต่างๆ ในขณะนั้นยังไม่กลไกที่อนุญาตให้เยาวชนมีส่วนร่วมในกระบวนการเรียนของโรงเรียน รวมทั้งการใช้ทรัพยากรอย่างเป็นประชาธิปไตย จนกระทั่งปี 2010 สํานักงานคณะกรรมการควบคุมโรงเรียน ถูกจัดตั้งขึ้นเพื่อพัฒนาความโปร่งใสและการควบคุมทางสังคมในการบริการจัดการทรัพยากรของโรงเรียน นับตั้งแต่การเปิดตัวโครงการริเริ่มโครงการนี้ได้มีการนําวิธีการต่างๆ ขยายผลไปยังภูมิภาคอื่นๆ ของประเทศ ภายใต้พื้นฐานการสื่อสารและการศึกษาเชิงประสบการณ์นอกจากนี้ความคิดริเริ่มนี้ยังถูกขยายผลไปกว่า 50 สถาบันการศึกษาในสาธารณรัฐเอลซัลวาดอร์

Australia

Initiative: Fund My Community

Institution: Department of the Premier and Cabinet, Government of South Australia

แต่ละปี โครงการ Fund my Community มีส่วนสนับสนุนในการพิจารณางบประมาณ 1 ล้านเหรียญออสเตรเลีย เพื่อใช้ในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้ด้อยโอกาส ผู้ถูกทอดทิ้ง หรือผู้ประสบภัยในออสเตรเลียใต้ ด้วยการใช้กลไกการมีส่วนร่วม โดยให้ประชาชนร่วมกันประเมิน และทบทวนงบประมาณที่จะอนุมัติให้แก่โครงการหรือบริการที่คิดว่ามีผลกระทบมากที่สุด ซึ่งโครงการนี้ เป็นโครงการที่สอดคล้องกับเป้าหมายการพัฒนาอย่างยั่งยืน (SDG) ในประเด็นของการมีประสิทธิภาพ การรับผิดรับชอบและการมีส่วนร่วมในทุกระดับ และจากการประเมินโครงการ แสดงให้เห็นว่าการมีส่วนร่วมไม่เพียงแต่จะมีประโยชน์ต่อหน่วยงานของรัฐแล้ว ยังส่งผลต่อหน่วยงานอื่นๆ และชุมชนอีกด้วย

รางวัลชนะเลิศอันดับ 2

France

Initiative: A Public Water Operator Committed to the General Interest, Sustainability and Transparency

Institution: Eau de Paris

โครงการ Eau de Paris สามารถตอบโจทย์การแก้ไขปัญหาการจัดการน้ำระหว่างเขตเทศบาลเมืองต่างๆ ทั้จากเดิมการแปรรูปน้ำเป็นไปอย่างขาดความโปร่งใส และการเพิ่มขึ้นของราคาอย่างต่อเนื่องและไม่เป็นธรรมนับตั้งแต่ช่วงกลางทศวรรษที่ 1980 (เพิ่มขึ้นร้อยละ 7 ต่อปี ระหว่างปี 1984 - 2008) ในปี 2010 เทศบาลเมืองปารีส สามารถบริหารจัดการผลิตน้ำทั้งระบบ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างความเชื่อมั่นในระบบการจัดการน้ำที่มีความโปร่งใส ด้วยการเปิดเผยและการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดีแบบมีส่วนร่วม การปฏิรูปดังกล่าวส่งผลให้เกิดโมเดลการบูรณาการน้ำสาธารณะ อันจะส่งผลต่อการพัฒนาที่ยั่งยืน ในประเด็นของการปกป้องทรัพยากรน้ำและความหลากหลายทางชีวภาพ และมีส่วนร่วมในการจัดการกับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ด้วยหลักการที่ว่า น้ำเป็นสิ่งที่สําคัญอย่างยิ่งต่อมวลมนุษยชาติและต้องได้รับการจัดการตามค่านิยมพื้นฐานของการปฏิบัติงานคุณภาพความรับผิดชอบความสมานฉันท์และความยั่งยืน

สาขา 3: นวัตกรรมและการบริการประชาชนด้านสุขภาพที่เป็นเลิศ (Innovation and Excellence in Delivering Health Services)

รางวัลชนะเลิศอันดับ 1

Mongolia

Initiative: Telemedicine Support for Maternal and Newborn Health

Institution: National Center for Maternal and Child Health

ประเทศมองโกเลียมีพื้นที่ 1.56 ล้านตารางกิโลเมตร และมีประชากรประมาณ 3 ล้านคน ทําให้มองโกเลียเป็นประเทศที่มีความหนาแน่นของประชากรน้อยที่สุด ในขณะที่พื้นที่กว้างใหญ่มหาศาล ด้วยเหตุนี้ จึงเป็นเรื่องที่ท้าทายในการให้บริการสาธารณสุขแก่ประชาชนในเขตชนบทห่างไกลในประเทศ ยิ่งไปกว่านั้นยังขาดผู้เชี่ยวชาญในด้านดังกล่าว ส่งผลประทบให้เกิดชุมชนผู้ไร้ที่พึ่งมากถึงร้อยละ 38 ของประชากรทั้งหมดจึงมีการเชื่อมต่อระหว่างโรงพยาบาลจังหวัดทั่วประเทศกับผู้เชี่ยวชาญ ของ National Center for Maternal and Child Health (NCMCH) ในเมือง Ulaanbaatar จํานวน 39 คน ส่งผลให้ระหว่างปี 2011 – 2016 มองโกเลียมีอัตราการเสียชีวิตของตัวอ่อนหรือทารกแรกเกิดในช่วงของการคลอด ก่อนการคลอด และหลังการคลอด (การตายปริกําเนิด) และการเสียชีวิตของทารกแรกเกิดลดลงจาก 15.4 และ 8.4 ตามลําดับ เหลือเพียง 12.9 และ 6.8 ต่ออัตราการเกิด 1,000 ชีวิต ระบบดังกล่าวยังเป็นการส่งเสริมการเรียนรู้ทางไกลให้แก่แพทย์ในชุมชนกว่า 200 จังหวัดอีกด้วย

Republic of Armenia

Initiative: Elimination of Mother-to-Child Transmission of HIV in Armenia (EMTCT)

Institution: National Center for Aids Prevention of the Ministry of Health

การขาดการป้องกันการแพร่เชื้อเอชไอวีจากแม่สู่ลูก ในสตรีมีครรภ์จํานวน 45,000 รายต่อปีซึ่งส่งผลให้เด็กร้อยละ 45 ติดเชื้อจากมารดา จึงจําเป็นต้องได้รับการรักษาด้วยยาต้านไวรัสตลอดชีวิต(Antiretroviral Therapy หรือ ART) ด้วยเหตุนี้ จึงจัดให้มีระบบการทดสอบและให้คําปรึกษา เพื่อทําให้การดําเนินการด้านเอชไอวีแห่งชาติ เป็นระบบและมีการทํางานร่วมกันอย่างมีประสิทธิภาพสร้างกลไกในการที่จะสนับสนุนการป้องกันการแพร่เชื้อเอชไอวีจากแม่สู่ลูกทั่วทั้งประเทศ แหล่งทุนต่างๆ รวมถึงความยั่งยืนของระบบการดูแลสุขภาพโครงการนี้เปิดโอกาสให้มารดาทดสอบเชื้อเอชไอวีโดยไม่คิดค่าใช้จ่ายและการป้องกันการแพร่เชื้อเอชไอวีจากแม่สู่ลูก ในกรณีที่พบว่ามารดาติดเชื้อซึ่งสามารถดําเนินการได้ 10 ภูมิภาคทั่วประเทศ โดยบุคลากรที่เกี่ยวข้องที่ได้รับการฝึกอบรม อยู่ประจําศูนย์คลินิกก่อนคลอด ซึ่งผลของโครงการนี้ ส่งผลให้ลดการเลือกปฏิบัติ และเป็นการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนอีกด้วย

Ecuador

Initiative: Trabajo en Redes Integradas de Salud

Institution: Ministerio de Salud Publica del Ecuador

การดูแลสุขภาพในเอกวาดอร์ยังไม่เป็นระบบและทั่วถึงมากนัก อีกทั้งบุคลากรทางการแพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญกระจุกตัวอยู่ในเมืองใหญ่ ประกอบกับการที่ประชาชนเพียงร้อยละ 21 ที่มีประกันสุขภาพ จึงทําให้ประชากรส่วนใหญ่เข้าไม่ถึงการบริการทางการแพทย์รัฐบาลเอกวาดอร์ จึงจัดตั้ง Constitution of the Republic of Ecuador ขึ้น โดยมีแนวคิดว่า สุขภาพเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานของประชาชนทุกคน ดังนั้น การรักษาพยาบาลจะต้องไม่มีค่าใช้จ่ายและต้องได้รับการรักษาที่เป็นมาตรฐาน จึงพัฒนาเครือข่ายการสาธารณสุขร่วมกับภาคเอกชน ส่งผลให้งานบริการทางสาธารณสุขกว่า 8,000 งาน มีการให้บริการในเครือข่ายทั้งภาครัฐและเอกชน เพื่อสร้างความเชื่อมั่นว่าประชาชนทุกคนจะได้รับการดูแลทางด้านสาธารณสุขที่มีคุณภาพและได้มาตรฐานอย่างเท่าเทียมกัน

รางวัลชนะเลิศอันดับ 2

Thailand

Initiative: Excellent Happy Home Ward

Institution: Khaoprangam Municipality

ผลงาน “นวัตกรรมบ้านต้นแบบสุขภาวะผู้ป่วยเรื้อรังและผู้สูงอายุ”เป็นการพัฒนานวัตกรรมบ้านต้นแบบสุขภาวะ เพื่อยกระดับสุขภาวะของผู้ป่วยเรื้อรังและผู้สูงอายุติดเตียงให้มีสุขภาวะที่ดีขึ้น ซึ่งสอดคล้องกับยุทธศาสตร์การเป็นเมืองต้นแบบด้านสุขภาวะผู้ป่วยและผู้สูงอายุด้วยเหตุผลที่ว่า ในอดีตบทบาทของเทศบาลในการดูแลผู้ป่วยเรื้อรังและผู้สูงอายุติดเตียงนั้นมุ่งเน้นไปที่เรื่องสุขภาพเป็นหลัก มองข้ามไปว่าแท้จริงผู้ป่วยยังมีความต้องการได้รับการดูแลในมิติอื่นๆ การมีนวัตกรรมนี้ ทําให้ผู้ป่วยมีโอกาสที่จะได้รับการบริการด้านสุขภาวะที่ครอบคลุมในทุกมิติ ได้แก่ มิติด้านสุขภาพ มิติด้านกิจกรรม มิติด้านสังคม มิติด้านสภาพแวดล้อม และมิติด้านเทคโนโลยี รวมทั้งมีเครือข่ายในการทํางานแบบบูรณาการของทุกภาคส่วน ทั้งหน่วยงานภาครัฐ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นภาคเอกชน ภาคประชาชน และชุมชน ทั้งยังช่วยให้เกิดโอกาสและสิทธิเท่าเทียมกันในชุมชน ซึ่งแตกต่างจากท้องถิ่นทั่วไปที่เน้นการสงเคราะห์ ทําให้ผู้ป่วยและผู้สูงอายุมีสิทธิและโอกาสในการเข้าถึงบริการด้านสุขภาพ สามารถแสดงความคิดเห็น แสดงความต้องการและสามารถเลือกบริการตามความสนใจและความเหมาะสม ซึ่งส่งผลให้ผู้ป่วยและผู้สูงอายุ มีสุขภาวะทั้งทางด้านร่างกายและจิตใจที่ดีขึ้น

Colombia

Initiative: Sistema de Informacion Unificado en Salud-SIUS

Institution: Gobernaci?n de Cundinamarca – Secretar?a de Salud

เป็นโครงการที่ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อการรวบรวมข้อมูลของผู้ป่วยที่มีประสิทธิภาพ ด้วยการแลกเปลี่ยนข้อมูลการรักษา การดูแลผู้ป่วย การบริการทางสาธารณสุข การบริหารความเสี่ยงทางสาธารณสุข ให้เป็นไปตามมาตรฐานสากล โดยการพัฒนาระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ ที่ใช้ระหว่างโรงพยาบาล 53 แห้ง 116 ชุมชน ในปี 2015 มีโรงพยาบาลเครือข่ายที่มีศักยภาพสูง ทั้งคอมพิวเตอร์และเครื่องมือสื่อสาร ร้อยละ 91 โรงพยาบาลที่ update ข้อมูลในระบบ ร้อยละ 94 โรงพยาบาลที่พัฒนาโครงสร้างทางกายภาพ ร้อยละ 98 และทุกโรงพยาบาลในเครือข่ายมีศักยภาพด้านการดูแลระบบและสุขภาพของผู้ป่วยในพื่นที่ตลอดจนสามารถให้บริการด้านสาธารณสุขทางไกล (Telemedicine) ได้อย่างมีมาตรฐาน

ที่มา: สำนักงานพัฒนาระบบราชการ (2560).  คู่มือแนวทางการสมัครขอรับรางวัล United Nations Public Service Awards 2017. กรุงเทพมหานคร